Vóór begin jaren ‘50 van de vorige eeuw werd de Cornelis Jaspersesstraat “ ’t Zandwegje” genoemd. Op z’n Meliskerks klinkt dat ongeveer als ’t Sanwegje. Het wegje liep van de Dorpsstraat tussen de toenmalige christelijke school en het postkantoor van de familie Davidse en eindigde op de kruising met de Rapenburgweg. Op de oude kaarten van Hatinga van omstreeks 1780 liep de Zandweg veel verder en wel tot het Oude Hof aan de Rapenburgweg. In mijn jeugd was het een smal klinkerwegje met aan beide zijden een sloot. De huizen aan de linkerkant hadden daarom een bruggetje om op de straat te komen.
In gedachte wandel ik eind 1950 vanaf de school de Zandweg in en kom als eerste aan de rechterkant een akkertje tegen van de familie Maljaars die even verderop aan de linkerkant een boerderij had. Het woon- en wagenhuis staan er nog steeds en daar woont nu de familie Spruijt. Op dat akkertje is later de werkplaats van bouwbedrijf Jakobsen gebouwd. (nu Bouwbedrijf Meliskerke).
Beeldbank 1956
De moddersloot
Ter hoogte van dat akkertje begon een sloot die dienst deed als riool. Meliskerke had toen nog geen rioolwaterzuiveringsinstallatie. Menig jongetje is daar op zijn fietsje in terecht gekomen. Die sloot had naar het schijnt een mysterieuze aantrekkingskracht. Die kinderen mochten na een huilende thuiskomst plaatsnemen naast de regenbak en werden eerst met regenwater op afstand gereinigd. Ik weet nog hoe dat stonk. Later volgde een zware wasbeurt en een niet mindere berisping. Stuurfouten richting de moddersloot werden beslist niet gewaardeerd. In de volksmond werd deze sloot “de strontdulve” genoemd.
De bebouwing
In die jaren ‘50 stond aan de linkerzijde een vrijstaande woning die net na de oorlog was gebouwd. Nu woont daar - rechts naast het paadje naar de Sivertstraat - al heel lang de familie Jakobsen. Dan volgde aan de linkerzijde de boerderij van Jan Maljaars. Daarna een paar kavels met volkstuintjes, met daartussen ’t weitje. Na de volkstuintjes begon de grond van de familie Boogaard. Ongeveer waar nu de Bogerswegeling is. Daar is niet zoveel veranderd. Het huis en (kippen)schuur zijn inmiddels meerdere malen verbouwd en aangepast maar staan nog op dezelfde plek. Dat is nu vakantieverblijf “De Olmen” van Wink en Jacolien Boogaard.
’t Weitje
Officieel heette ’t weitje: “veld voor lichamelijke oefeningen”, maar het werd voor velerlei zaken gebruikt. Natuurlijk was het een prachtig trapveldje voor de voetballende jeugd. Dat er nogal eens een bal over de afrastering ging richting de volkstuintjes daar zat de voetballende jeugd niet zo mee. De volkstuinders dachten er anders over. Vooral wanneer er net was gezaaid of nog erger wanneer het zaaisel net boven kwam, werd er blijkbaar nogal eens wat vertrapt. Dit gaf wel eens zure gezichten omdat de daders natuurlijk niet bekend waren. Ook op het weitje werden op Pinkster 3 schietwedstrijden gehouden als dat niet op de wei bij Joh. Dekker aan de Dorpsstraat kon. Zo ook ging het ook met de ringrijderij. Hoogtepunten waren de spelletjes op Koninginnedagen waaraan alle kinderen van beide scholen mee deden.
Rechterzijde van ’t Zandwegje
Alle huizen die er nu staan, stonden er eind jaren ‘50 ook. Let wel, dat was toen een nieuwbouwwijk. De laatste is begin 1960 gebouwd. In 1958 zijn de twee blokken huizen van vier onder één kap gebouwd. Ja, die hadden toen een zeer moderne doorzonkamer en - voor die tijd iets bijzonders - een douche met warm water. Een zogenaamde gasgeiser op een butagasfles. Alleen wanneer die leeg was, werd er koud gedoucht. Voor die huizen lag over de hele lengte van de straat een voetpad. Zeer luxe voor die tijd. Dat pad ligt er tot op heden nog.
De VGLO
Tussen de huizenblokken stond een houten barak. Daarin was de VGLO-school gevestigd. Dat was voortgezet lager onderwijs met een 7e en 8e klas. Kinderen waren toen leerplichtig tot hun 14e jaar of tot en met 8 schooljaren. Veel kinderen uit Meliskerke en omstreken hebben daar onderwijs gevolgd. Begin jaren ‘60 is de VGLO-school opgeheven en gesloopt. Delen van het gebouw zijn verhuisd naar ’t Hof Parelvliet aan de Poppendamseweg. Er is daar een wagenschuur mee gebouwd. Ook heeft die barak nog dienst gedaan als eerste kleuterschool op Meliskerke.
Foto Hanneke Oosterhuis